1.บัวหลวง
Nelumbo mucifera Gaerth.
รูปลักษณะ
ไม้น้ำ ต้นกลม เปลือกแข็งมมีหนามคมคายทั้งต้น ใบหนาแลมโต สีเขียว ดอกเป็นรูปกลมโคนโต ปลายแหลมเวลาบานมีฝักอยู่กลาง มีเกสรล้อมรอบฝัก ดอกสีขาวแดง
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ดีบัว - มี Methyl corypalline ซึ่งเป็นตัวทำให้เส้นเลือดขยาย
เกสรตัวผู้ - ขับปัสสาวะ ฝาดสมาน ขับเสมหะ
ยางจากก้านใบและก้านดอก - แก้ท้องเดิน
2. จันทน์เทศ
Myristica fragrans Houtt.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ใบดกหนาทึบ สีเขียว เนื้อไม้สีนวลหอมเพราะมีน้ำมันระเหย ลูกกลมยาวเปลือกแห้งหนาสีคล้ายลูกกระ ดอกสีเหลือง
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ผล - ให้ myristica oil ซึ่งเป็น volatile oil ที่ประกอบด้วย myristiein & safrole ใช้เป็นตัวแต่งกลิ่นและขับลม
ดอก - ใช้เป็นเครื่องเทศและขับลม
3. กฤษณา
Photinia davidsoniae Rehder.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ดอกสีขาว ใบสีเขียว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
เนื้อไม้และชัน - ใช้เป็นยาบำรุงหัวใจ บำรุงธาตุ โรคปวดตามข้อ ทางอุตสาหกรรมเครื่องหอมใช้ ผสมลงในธูป น้ำอบไทย
4. กันเกรา
Fagraea fragrans Roxb.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ชอบขึ้นประปราย ในที่ชื้นต่ำทั่วๆ ไป ใบสีเขียว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
แก่น - แก้ระดูมาไม่เป็นปกติ แก้ไข้จับสั่น แก้หืด ไอ แน่นหน้าอก
เปลือก - บำรุงโลหิต ผิวหนังพุพอง
5. มะตูม
Aegle marmelos Correa.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นและกิ่งก้านมีหนาม มีผลกลมโตเปลือกแข็ง ดอกสีขาว ใบสีเขียว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ผลอ่อน - ฝานตากแห้งคั่วให้เหลือง ชงรับประทาน
ผลแก่ - ใช้เชื่อมรับประทาน
ผลสุก - ช่วยระบาย รักษาธาตุ
ใบ - ใส่แกงบวชเพื่อแต่งกลิ่น
6. หนามแดง
Carissa carandas Linn.
รูปลักษณะ
ไม้พุ่มสูง เกิดตามป่าเบญจพรรณแล้วทั่วไป ใบสีเขียว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ใบ - แก้ท้องเสีย แก้ปวดหู คอและปาก
เนื้อไม้ - เป็นยาบำรุงกำลัง บำรุงธาตุ
ราก - เป็นยาธาตุเจริญอาหาร แก้คัน
ผลดิบ - ฝาดสมาน แก้เลือดออกตามไรฟัน
ผลสุก - เป็นอาหาร ทำเยลลี่
7. บุนนาค
Mesua ferrea Linn.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ออกดอกเดี่ยวตามง่ามใบขาว ดอกขาวงามสะดุดตา ใบเขียวแก่ขนาดย่อม พุ่มทบรูปเจดีย์ สวยงามมาก
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ดอกสด - กลั่นให้น้ำมันหอมระเหยใช้แต่งกลิ่นสบู่
ดอกแห้ง - ใข้เข้ายาหอม บำรุงธาตุ เข้ายาแก้ลม บำรุงหัวใจ เป็นยาขับเสมหะ
ผล - ขับเหงื่อ ฝาดสมาน
8. มะลิ
Jasminum sambac Ait.
รูปลักษณะ
ไม้พุ่มขนาดกลาง ใบเดี่ยวสีเขียวหนามแข็ง ที่มีดอกเดี่ยว ตามก้านเรียกว่า มะลิลา ที่มีดอกโตเป็นปุ้ม กลีบดอกซ้อนกันแน่นเรียกว่า มะลิซ้อน ดอกสีขาว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ดอกหอม - ใช้อบขนม เข้ายาหอม แก้หืด
ราก - ฝนกินแก้ร้อนใน เสียดท้อง ขับประจำเดือน
ใบ - รักษาแผลพุพอง แก้ไข ขับน้ำมัน ทำยาหยอดตา
9. มะพร้าว
Cocos nucifera Linn.
รูปลักษณะ
ไม้ยืนต้นจำพวกปาล์ม ใบเล็กใีเียวยาว ออกดอกสีาวเป็นพวง เป็นฝอยเล็กๆ จำพวกจั่นหมาก ผลอ่อนรับประทานได้ ดอกสีขาว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
น้ำมะพร้าว - ขับปัสสาวะ ขับพยาธิ และนำปไทำน้ำส้มชายชู (vinegar) ถอนพิษยาเบื่อยาเมาทั้งปวง แก้อ่อนเพลีย
ราก - ฝาดสมาน แก้บิด แก้ไอ
10. ข้าว
Oryza sativa Linn.
รูปลักษณะ
พืชใบเลี้ยงเดี่ยวประเภทหญ้า
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
เมล็ดข้าว - เป็นอาหาร ทำเหล้า
รำข้าว - มีวิตามินบี รักษาโรคเหน็บชา สารสกัด Oryzanol ช่วยเพิ่มความเริญเติบโต (growth factor)